Odkrywanie wyspy
Przy wiejskich drogach sprzedawane są wyroby garncarskie, takie jak misy, donice, dzbany, najczęściej jednobarwne, bez zbędnych ozdób. Podczas wędrówek lub przejażdżki tuk-tukiem można zaobserwować pracę licznych tartaków, krzątaninę ludzi w przydomowych warsztatach i zakładach krawieckich, mężczyzn rzeźbiących w drewnie wizerunki zwierząt, szlifierzy kamieni szlachetnych, koronczarki.
Wybrzeże usiane jest malowniczymi osadami rybackimi. Rybacy regularnie udają się na nocne połowy. Forsują na łodziach fale, aby zarzucić sieci. Lewiatan zdaje się być łaskawy dla ludzi morza. Każdego ranka sieci są pełne. Całe rodziny z wioski pracują ciężko przy segregacji i przygotowaniu ryb, które są suszone na matach kokosowych.
Wnętrze wyspy oferuje urzekający widok na dżunglę, liczne parki narodowe, na spokojne jeziora, wstęgi rzek, na łagodnie pofalowane wzgórza, bujne lasy, plantacje ryżu i herbaty.
Sacrum
Świt. Nieśmiały wschód słońca. Szczupłe męskie postacie odziane na biało, przemierzają pojedynczo, bądź w grupach, pogrążone jeszcze we śnie wybrzeże. Muezin rozpoczyna swoją pieśń wzywając wiernych do wspólnej modlitwy.
Strażnikiem Cejlonu jest również budda. Monumentalne posągi czuwają nad spokojem i harmonią wyspy.
Wieczorem chrześcijanie gromadzą się w kościołach na wieczornych modłach. W okolicy unosi się chóralny dźwięczny śpiew, który nieco zakłócają wszędobylskie i wścibskie wrony.
Jest też miejsce dla wyznawców hinduizmu oraz innych religii.
Życie duchowe na wyspie obraca się wokół różnych ceremonii, obchodzonych świąt, barwnych festiwali, na składaniu ofiar i darów, na modlitwie.
Koegzystencja, w której każdy inaczej odczytuje sens swojego życia.
Maska
Maska wymaga respektu, gdyż nie jest jedynie zwykłym kawałkiem drewna. Maski wpisane są w utrwalone wierzenia, kontekst religijny, obyczajowy, stanowią symbolikę przestrzeni scenicznej, tradycję widowiskową. Mieszkańcy wyspy obcują zatem z maską nie tylko podczas rytualnych tańców, ale używają jej także w medycynie ludowej, do odstraszania i obłaskawiania złych duchów. Rzeźbiony awers intryguje, a niekiedy nawet przeraża. Tajemniczości dodają implantowane włosy, wąsy, broda. Kolam, Gurulu Rakśa, Deva Sanniya, Naga Rakśa….
Śladami Faunusa i Flory
Różnorodność krajobrazu zapewnia doskonałe warunki do życia wielu gatunkom roślin i zwierząt. W gęstym listowiu ukrywają się dziko żyjące makaki i hulmany. Są bardzo płochliwe i nie życzą sobie raczej obecności ludzi.
W ujściach rzek wiecznie zielone namorzyny, w zaciszu których żerują i wypoczywają posępne krokodyle.
Na powierzchni wody unoszą się sprężyste, eliptyczne liście. Łąki wonnych kielichów. Lilia wodna to kwiat narodowy Sri Lanki.
Na plażach roi się od zabawnych krabów. W wodach oceanu można spotkać też węże morskie oraz pokryte ostrymi kolcami, nadęte jak piłki ryby. W ciągu dnia do wód przybrzeżnych przypływają olbrzymie metrowe żółwie, o przepięknie ubarwionym, zamszowym w dotyku karapaksie. W zaroślach drzemią mimo wszystko czujne iguany, przemykają majestatyczne warany. Skrzydlaty świat reprezentują gnieżdżące się w koronach drzew sowy, patrolujące przestrzeń powietrzną bieliki białobrzuche, płochliwe pawie, kormorany z gracją suszące skrzydła, energiczne kolibry, barwnie upierzone zimorodki z dziobami sprawiającymi wrażenie za dużych i za ciężkich, kolonie bocianów, warzęch i czapli, brodzących leniwie po bezkresnych rozlewiskach, w sąsiedztwie pasących się bawołów.
Nad całą menażerią króluje słoń. Mądry, dostojny. Dziko żyjący i udomowiony. Nieodzowny element krajobrazu wyspy, a także wszelkich lokalnych uroczystości.
Życiodajne zboże
Araliya samba, soma, nadu, supiri keerisamba. Biały, kremowy, mleczny, perłowy, czerwony, brązowawy. Krótki, podłużny, okrągły. Drobnoziarnisty, gruboziarnisty. Padi i górski. Jedna z najstarszych roślin uprawnych świata. Podstawa wyżywienia. Kłosy mozolnie żęte przy pomocy sierpa, układane wytrwale w małe snopki. Wymłócone ziarno suszy się w promieniach słońca na wielkich płachtach rozkładanych bezpośrednio na ziemi, bądź na asfalcie rzadko uczęszczanych dróg .
Ugotowany ryż czeka w wielkich glinianych misach.
Posiada genialne walory smakowe i zapachowe. Nikt nie odejdzie głodny. Hari rasai.
Piekielne smaki
Pyszna i zdrowa gotukola. Aromatyczna goraka, sambale ze świeżo startym miąższem kokosa. Apetyczne biriyani. Na przekąskę papadam – chrupkie, złociste, cienkie niczym muślin. Rozpowszechnione przez muzułmanów naleśniki rotti z warzywnym farszem z dodatkiem curry. Pikantne kottu. Owoc drzewa bochenkowego w sosie curry. Zielona sałatka mallung. Suszone, bardzo słone ryby. Wkradające się do każdej potrawy strąki papryczki amu miris. Najsmaczniejszych potraw o wyjątkowym charakterze można skosztować jedynie w lokalnych jadłodajniach. Ogień w ustach skutecznie ugasi napój z bardzo cenionych na Sri Lance, bogatych w miąższ, ogromnych jagód feronii słoniowej, która przypomina z wyglądu małe kule armatnie. Smakowitą alternatywą może być też złotawy kokos thambili. A jako ukoronowanie uczty – banany. Pyszny i pożywny deser. Czy jabłko z rajskiego sadu mogłoby konkurować z tyloma gatunkami bananów, jakie oferuje ta słoneczna wyspa?
Wzruszający jest bezinteresowny uśmiech, gesty pozdrowienia, ufność i otwartość ludzi. Mieszkańcy wyspy są zróżnicowani i barwni niczym krajobraz Cejlonu.
Jakże przyjemnie upoić się mglistą bryzą oceanu, odurzającym zapachem jaśminu i conocną symfonią dżungli po obfitym deszczu, doznawać codziennej ekscytacji i wikłać się w ciąg przyjemnych zdarzeń.
Z tak błogiego snu aż żal się budzić… Ale zawsze można pobujać się w hamaku wspomnień.
